روزنامه نگاری نوین
استاد:سرکارخانم ساعدی
ارتباط چیست؟
هرگاه معنی پیام فرستنده نزد گیرنده درک و فهمیده شود ، یک ارتباط کامل روی داده است.برای اینکه این معنی درگیرنده ما تداعی را که در نزد فرستنده بوده است را تداعی کند نیاز به سه شاخصه مهم داریم .مشابهت فرهنگی ، اموزش و توجه گیرنده در هنگام برقراری ارتباط در ایجاد این معنی کمک می کند وبسیار تاثیرگذار است . از طرفی در صورتی که این سه شاخصه در ارتباط وجود نداشته باشد و یا کمتر باشد
ارتباط دچار نویز یا مشکل خواهد شد .
تعریف ارتباط
ارتباط به معنی انتقال اطلاعات از یک فرد به فرد دیگر است. ارتباط فرآیندی است که طی آن افکار، عقاید و احساسات یک فرد به فرد دیگر منتقل می شود ارتباط فرآیندی است آگاهانه یا ناآگاهانه، خواسته یا ناخواسته که از طریق آن احساسات و نظرات به شکل پیامهای کلامی و غیر کلامی بیان، ارسال، دریافت و ادراک می شوند . بنا به تعریفی دیگر ارتباط فرآگردانتقال پیام از فرستنده به گیرنده به شرط این که ذهنیات مورد نظرفرستنده به گیرنده پیام انتقال یابد و بالعکس می باشد.بیشتر مردم حدود 57 در صد زمان بیداری خود را صرف برقراری ارتباط ، تبادل اطلاعات، افکار و عقاید با دیگران می کنند . ارتباط، فرآیندی پویاست یعنی پدیده ای که کیفیت و کمیت آن متغیر است ولی در مسیر زمان همیشه جریان دارد و نمی توان برای آن آغاز یا پایانی متصور شد. ارتباط، امری اجتناب ناپذیر است و همه اجزای جهان خواسته یا ناخواسته با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند ارتباط مهمی است . ارتباط حتی در سکوت و میان اجزای بی جان نیز وجود دارد. همه اجزای پیرامون ما با ما در ارتباط اند وپیام هایی را به ما منتقل می کنند زیرا بدون انتقال اطلاعات زندگی دشوار می شود .ضعف در مهارت های اجتماعی منشا بسیاری از آسیب ها، از جمله ترک تحصیل ، کم سوادی ، فقدان موفقیت تحصیلی ، خشونت ، بزهکاری و اعتیاد است.در حقیقت در مهارت برقراری رابطه موثر می خواهیم شیوه صحیح یک ارتباط کلامی و غیرکلامی را بیاموزیم تا بتوانیم نظرها، عقاید، خواسته ها، نیازها و افکار خودمان را به دیگران منتقل کنیم.
هر امر ارتباطی که ما شاهد آن هستیم(مثل یک گفت وگوی دو نفره) شامل سه بخش است که عبارتند از :
1 - ارتباط
2 - رسانه
3 - اطلاع یا پیام
در حقیقت هر زمان ارتباطی برقرار می شود این سه عنصر خود را نشان می دهند و بر هم تأثیر می گذارند . در برقراری ارتباط، اطلاع جنبه آگاهی قضیه و رسانه وسیله و ابزار مبادله اطلاعات است. به عبارت ساده تر اطلاعات را می توان به انرژی برای ایجاد کار و یا پول در نظام اقتصادی تشبیه کرد. همانطور که بدون انرژی کار صورت نمی گیرد و بدون پول، نظام اقتصادی حرکتی ندارد، بدون اطلاع نیز ارتباطی برقرار نمی شود .
اطلاع
میزان اطلاعات هر فرد با میزان آزادی، داشتن هویت و نیز قدرت او رابطه مستقیم دارد. به عبارت
دیگر هر چه میزان اطلاعات فردی در خصوص هر مطلبی و موضوعی زیاد شود میزان آزادی او نیز
افزایش می یابد. به همین ترتیب اطلاعات زیاد در خصوص موضوعات اطراف هر فرد باعث می شود تا او هویت
خود را بیشتر بشناسد. دست آخر اینکه فردی و نظامی که اطلاعات ناقص داشته باشد قدرت کمی خواهد
داشت. به عبارت ساده تر شما اگر درباره دشمنان خودتان اطلاعات دقیق و زیادی نداشته باشید مطمئناً از
آنها ضعیف تر خواهید بود. برای همین است که معمولاً در رژیم های گوناگون حکومتی بخش اطلاعات یکی از قوی ترین و بزرگ ترین بخش ها است .
انواع رسانه ها
. کتاب
حتماً می دانیدکه اولین دستگاه چاپ در سال 1436 میلادی توسط گوتنبرگ ساخته شده است. با ساخته شدن دستگاه چاپ، دنیای رسانه ای کتاب وارد مرحله تازه ای شد. پیش از این تعداد کتاب هایی که به صورت خطی در جوامع بشری وجود داشت خیلی کم بود و این تعداد کم فقط در اختیار عده خاصی قرار داشت اما پس از اختراع دستگاه چاپ، تیراژ کتاب ها به نسبت قبل خیلی بیشتر شد و همچنین تمامی افراد جوامع بشری توانستند به آن دست پیدا کنند .
اولین دستگاه چاپ در سال 1611 میلادی وارد ایران شد اما اولین کتاب 27 سال بعد یعنی در سال 1638 میلادی چاپ شد که اتفاقاً این کتاب به زبان فارسی نبود چرا که اولین کتاب چاپ شده در ایران انجیل بود. استفاده از کتاب نیاز به داشتن سواد، درآمد، اوقات فراغت و آشنایی با فرهنگ مطالعه دارد. همچنین گرانی،وجود رسانه های دیگر مثل تلویزیون و نبود فرهنگ کتابخوانی باعث می شود انسان کمتر از آن استفاده کند .
آخرین نکته اینکه چون معمولاً کتاب در خلوت و تنهایی مطالعه می شود در نتیجه مخاطب خود را به شکل عمیق تحت تأثیر قرار می دهد تا جایی که حتی رفتار او را نیز تغییر می دهد. برخی از شما حتماً تجربه خواندن چنین کتابی را دارید. کتابی که ماه ها بعد از مطالعه آن کلماتش در ذهنتان نقش بسته است .
مطبوعات
مطبوعات درحقیقت کتاب هایی هستند که زود به زود منتشر می شوند.سال 1632 میلادی اولین نشریه به شکل امروزی در اروپا چاپ شد .چاپ اولین روزنامه در ایران بعد از حدود 200 سال از چاپ آن در اروپا صورت گرفت. از ویژگی های مطبوعات، وسعت انتشار، تنوع و دوام مطالب و نیز نظم دوره ای انتشار آنهاست. به عبارت دیگر برخلاف کتاب که فقط برای عده معدودی چاپ می شود مطبوعات برای عموم اقشار جامعه با تنوع محتوایی مطالب (مثل جدول، سیاسی، اجتماعی و ...) و با سرعت بیشتر منتشر می شود. در خصوص دوام مطالب هم باید گفت مطالب روزنامه ها و سایر جراید را برخلاف رادیو و تلویزیون می توان نگهداری کرد و حتی به عنوان یک کالای بادوام حفظ نمود.
رادیو
این رسانه دستگاه گیرنده امواج است و پیام را به سرعت و با پوششی وسیع گسترش می دهد و به تمامی موانع زمانی و مکانی نیز غلبه می کند. به عبارت ساده تر، حتی کوه های بسیار بلند و صحراهای خشک و سوزان نمی توانند جلوی ارسال پیام رادیو را بگیرند و درهمان لحظه ارسال، پیام های آن می تواند دریافت شود. یکی دیگر از مزایای رادیو این است که برخلاف مطبوعات و کتاب نیاز به سواد خواندن و نوشتن ندارد و به همین دلیل بهترین رسانه برای مناطق و جوامع بی سواد است. تمام این خواص از رادیو رسانه ای منحصر به فرد ساخته که در گذشته کارکردهای بسیاری داشته است. برخلاف کتاب و مطبوعات، رادیو زودتر و با اختلافی 20 ساله نسبت به اروپا وارد ایران شد. (اولین فرستنده رادیویی در سال 1920 در اروپا شروع به کار کرد)
تلویزیون
تلویزیون از نظر فنی شبیه رادیو است و از طریق بی سیم و امواج پیام های خود را منتقل می کند. در حقیقت تلویزیون از امکانات سینما و رادیو استفاده می کند و از تکنیک های روزنامه نگاری بهره می گیرد . تلویزیون سرگرم کننده ترین وسیله ارتباط جمعی است و تأثیر آن بیش از سایر رسانه هاست . ورود این رسانه به ایران با 18 سال اختلاف نسبت به اروپا صورت گرفت. (اولین فرستنده تلویزیونی اروپا سال 1940 شروع به کار کرد)
اینترنت
