برنامه ریزی و بودجه بندی
استاد : خوشبخت
برنامه : سندی مکتوب برنامه ریزی : فرایند انجام کار
اهداف برنامه ریزی
هدف از برنامه ریزی افزایش احتمال رسیدن به هدف یا اهداف سازمان از طریق تنظیم فعالیتها و افزایش نفع اقتصادی از طریق صرفه جویی نمودن در هزینه ها و متمرکزشدن از طریق دستیابی به اهداف و جلوگیری از انحراف از مسیر برنامه ها و همچنین تهیه ابزاری برای کنترل عملیات است.
تعریف برنامه ریزی
از برنامه ریزی تعاریف متعددی به عمل آمده است که عبارتند از:
1- برنامه ریزی عبارت است از تصمیم گیری در مورد اینکه چه کارهایی باید انجام گیرد.
2- برنامه ریزی عبارت است از فرایند تصمیم گیری در مورد اهداف و فعالیتهای آینده یک فرد ، واحد کاری یا سازمان .
3- برنامه ریزی عبارت است از طراحی وضعیت مطلوب و یافتن و پیش بینی کردن راهها و وسایلی که رسیدن به هدف را هموار می سازد.
ویژگیهای برنامه ریزی
برنامه ریزی در سه طریق صورت می گیرد:
1- برنامه ریزی قبل از اجرای عملیات صورت می گیرد و چگونگی و نوع اجرا درآن مشخص می شود.
2- برنامه ریزی در ارتباط با یک سیستم از تصمیمات است که با هم ارتباط متقابل دارند، یعنی حداقل هر تصمیم با یک تصمیم دیگر در ارتباط است.
3- برنامه ریزی یک فرایندی است برای رسیدن به وضعیت مطلوب در آینده و دارای دو بخش می باشد : خوش بینانه و بدبینانه
تعریف برنامه
برنامه سندی است که با توجه به هدف یا اهداف خاص حاوی مجموعه ای از عملیات و تصمیمات منظم و مربوط به هم در جهت تحقق اهداف موردنظر است.
تفاوت برنامه و برنامه ریزی
برنامه یک سند است (اغلب مکتوب) که نشان دهنده یک سلسله عملیات مرتبط به هم و با زمان بندی خاص، در حالیکه برنامه ریزی یک فرایند و جریان است که در نهایت به تهیه سند برنامه منتهی می شود.
تقسیمات برنامه ریزی
1- برنامه ریزی از نظر زمانی 2- برنامه ریزی از نظر مکانی
3- برنامه ریزی از نظر مدیریتی 4- برنامه ریزی از نظر موضوعی
اجرای برنامه ریزی
1- شناخت و تعیین اهداف 2- شناخت و تعیین منابع و پیش داشته های محیطی
3- شناخت و تعیین سیاستها، رویه و روشها
انواع برنامه ریزی
1- برنامه ریزی جامع یا استراتژیک 2- برنامه ریزی عملیاتی یا اجرایی
3- برنامه ریزی تخصصی 4- برنامه ریزی برمبنای اهداف
5- برنامه ریزی بر مبنای استثنا 6- برنامه ریزی اضطراری
7- برنامه ریزی مقتضیانه
برنامه ریزی استراتژیک : با توجه امکانات و محدودیتهای درونی و بیرونی فرایندی است در جهت تجهیز منابع سازمان و وحدت بخشیدن به تلاشهای آن برای رسیدن به اهداف بلند مدت که این برنامه ریزی قبل از آنکه به یک تکنیک و فن برسد، نحوه تلقی و باور مدیران را به طرز تفکر درازمدت و آینده نگری ترغیب می نماید.
خصوصیات برنامه استراتژیک