تعاریف مختلف مفهوم مخاطب:
الف- مخاطب کسی است که داوطلبانه به محتوی یا رسانه معینی روی می آورد
ب- مخاطب گروهی از افراد است که ارتباط گر می خواهد به آنان دسترسی داشته باشد
ج- مخاطب به عنوان گیرنده و خالق نقش در فرآیند ارتباطی به شمار می آید
د- مخاطب افرادی هستند که به طور دائم در معرض انواع پیام ها هستند
نظریه های تأثیر ارتباطات جمعی:
الف- نظریه سوزن تزریقی: براساس این نظریه می توان پیام را به نحوی تزریق کرد که در قلب و ذهن افراد نفوذ کند و آن رفتاری که مورد نظر است را در مخاطبان به وجود آورد.
همچنین بر اساس این نظریه پیام ها را مثل ماده داخل سرنگ می توان به افراد تزریق کرد لذا پیام های وسایل ارتباط جمعی بر همه مخاطبانی که در معرض آنها قرار می گیرند اثرهای قوی و یکسان دارند؛ نام دیگر این نظریه تأثیرات قدرتمند وسایل ارتباط جمعی یا نظریه گلوله جادویی است.
ب- نظریه شکاف آگاهی: به موازات افزایش انتشار اطلاعات در جامعه توسط رسانه های جمعی، آن بخش هایی از جامعه که دارای پایگاه اقتصادی، اجتماعی بالاتری هستند در مقایسه با بخش های دارای پایگاه اقتصادی و اجتماعی پایین تر تمایل بیشتری به دریافت اطلاعات در کوتاه ترین زمان ممکن دارند. لذا شکاف آگاهی بین این دو بخش افزایش می باید.
منشأ اولیه مخاطبان رسانه ای امروز:
منشاء اولیه مخاطبان رسانه ای امروز در اجراهای تاتری و موسیقیایی عمومی و نیز در مسابقات و نمایش های دوران باستان نهفته است. از این رو مخاطب به عنوان گروهی از تماشاگران نمایش ها و مسابقات بیش از دو هزار سال قبل جا افتاده بود.
مخاطبان به شیوه های متفاوتی تعریف می شوند:
الف- با تکیه بر مکان( رسانه های محلی)
ب- براساس مردم (مانند هنگامی که رسانه ای به واسطه مقبولیتش برای یک گروه سنی یا مقوله جنسیستی، اعتقاد سیاسی یا درآمدی تعریف می شود)
ج- با توجه به نوع خاص رسانه یا کانال ارتباطی مربوطه
د- با استفاده از نوع محتوی
ه- بر اساس زمان
چند خصیصه شکل اولیه مخاطب را از معادل مدرن رسانه ای آن متمایز می کند:
"مهمترین تفاوت در این است که مخاطب دوران باستان در بند زمان و مکان بود"
توجه: